HẦU TIÊN

Trong họng có những vết loét như mang cá tươi (tiên) vì vậy gọi là Hầu Tiên.

Trên lâm sàng thường gặp hai loại sau:

1- Vị Hỏa Thượng Chưng

Chứng: Họng lở loét, hôi thối, táo bón, nước tiểu vàng, rêu lưỡi vàng, mạch Sác, có lực.

Nguyên nhân: Do ăn thức ăn cay nóng, uống nhiều rượu, nhiệt tụ lại ở Vị, bốc lên nung nấu họng gây nên.

Điều trị: Thanh Vị, tả hỏa, lợi yết.

Dùng bài Thanh Vị Tán Gia Giảm (44).

Hoặc Ngọc Nữ Tiễn Gia Giảm (32).

(Thạch cao, Tri mẫu thanh dư hỏa ở dương minh, làm quân; Thục địa bổ thủy ở thiếu âm bất túc, làm thần; Mạch môn tư âm, sinh tân, làm tá; Ngưu tất dẫn nhiệt ở phần huyết đi xuống, làm sứ).

2- Can Thận Âm Hư

Chứng: Trong họng và vòm họng có những mạch máu đỏ chằng chịt hết các chỗ, giống như những nốt nhỏ mà ngứa, đau, khô. Thức ăn thì may ra có thể nuốt xuống được nhưng nước hoặc thuốc thì một giọt cũng khó xuống được. Họng khô, nháp mà ngứa, về đêm bệnh càng nặng.

Không chữa kịp thì dần dần khan tiếng, mất tiếng, nghẹn mà chết.

Nguyên nhân: Do Can Thận âm hư tổn, hư hỏa bốc lên, tân dịch không nhuận lên trên họng được, Phế nhiệt nung nấu gây nên bệnh. Thường gặp nơi người bị lao.

Điều trị: Không nên dùng thuốc có vị đắng, tính hàn, vì có thể làm cho Vị bị tổn thương. Có thể chọn dùng:

Lục Vị Địa Hoàng Hoàn (27), Dưỡng Âm Thanh Phế Thang (06), Tri Bá Địa Hoàng Hoàn Gia Giảm (55), Đại Bổ Âm Hoàn Gia Giảm (09).

Thuốc thổi: Nên dùng Phàn Tinh Tán (76) để thổi vào.