HÓC XƯƠNG

Đại cương

Là tình trạng xương vướng ở họng. Thường là xương cá hoặc xương gà.

Trẻ nhỏ và người lớn tuổi thường dễ bị, nhất là khi ăn cá.

Được xếp vào loại Dị Vật Hô Hấp.

YHCT gọi là Cốt Ngạnh, Ngạnh Yết, Ngạnh Hầu.

Từ thời Đông Tấn (thế kỷ thứ 4), Cát Hồng, trong sách ‘Bị Cấp Trửu Hậu Phương’ đã có ghi về phương pháp trị hóc xương như: “ Bàng kim phương trị hầu ngạnh... họng đau như kim đâm...”.

Đời nhà Đường (thế kỷ thứ 7), sách ‘Ngoại Đài Bí Yếu’ hướng dẫn 30 cách trị hóc xương.

Đời nhà Tống, thế kỷ 11, sách ‘Thái Bình Thánh Huệ Phương’ nêu lên 22 phương thuốc trị hóc xương.

Nguyên nhân

Do ăn uống không để ý, hoặc ăn quá vội đã nuốt luôn cả xương vào, xương đâm vào thịt ở họng gây nên.

Triệu Chứng

Lúc đầu xương mới hóc, nuốt vào có cảm giác vướng, khạc ra thấy có ít máu lẫn trong nước miếng. Nếu xương vướng ở đấy lâu ngày sẽ làm cho họng sưng đau, làm mủ, lở loét.

Điều trị

Giai đoạn đầu: Nhuyễn hóa cốt thích, làm cho xương tiêu tan.

Uy linh tiên 30g, sắc với 2 chén nước còn ½ chén, thêm Bạch thố (giấm) 100ml vào, uống dần. Mỗi ngày uống 1 - 2 lần.

(Uy linh tiên, Bạch thố có vị chua, mặn để làm mềm xương, vị cay để mở ra (khai), vị đắng để giáng xuống).

Nếu dùng 4 thang mà không có hiệu quả thì phải chuyển đến chuyên môn để trị.

+ Kim ngân hoa 15g, Cam thảo (sống) 10g, sắc, ngậm nuốt dần để thanh nhiệt, giải độc.

Giai Đoạn Làm Độc

Chứng: Họng đau như kim đâm, nuốt khó kèm sốt, rét run, táo bón, nước tiểu đỏ, lưỡi đỏ, rêu lưỡi vàng, mạch Sác.

Điều trị: Thanh nhiệt, giải độc, tả hỏa, khứ hủ.

Dùng bài Tam Hoàng Lương Cách Tán gia giảm (39).

(Đây là bài Tam Hoàng Lương Cách Tán thêm Đại hoàng. Dùng Hoàng cầm, Hoàng liên, Đại hoàng để thanh hỏa nhiệt ở Tam tiêu, tả hỏa, giải độc; Xạ can, Ngân hoa, Huyền sâm, Thiên hoa phấn thanh nhiệt độc ở họng để ích âm huyết; Xuyên khung Đương quy, Xích thược, Bạc hà, Thanh bì hành khí, hoạt huyết để trừ khí huyết bị ngưng trệ (Trung Y Cương Mục).

+ Uy linh tiên 15g, Rượu lâu năm 30ml, Đường cát 6g. sắc Uy linh tiên với 2 chén nước, còn ½ chén, bỏ bã, cho rượu và đường vào, đun cho sôi. Ngậm một lúc rồi nuốt xuống (Trung Y Cương Mục).

+ Uy linh tiên, Sa nhân, Thảo quả, Ô mai đều 10g, Đường 30g, sắc với 3 chén nước, ngậm nuốt dần (Trung Y Cương Mục).