Những tồn tại của mô hình giáo dục chuyên biệt

3.1.4. Những tồn tại của mô hình giáo dục chuyên biệt

Một tồn tại cơ bản của giáo dục chuyên biệt là quan điểm đánh giá trẻ khuyết tật: coi trẻ khuyết tật là những trẻ thấp kém, không có khả năng sống và học tập như những trẻ khác. Người ta chỉ nhìn thấy những khiếm khuyết của trẻ. Trẻ không nghe được, không nói được, trẻ không nhìn được, trẻ không nhận thức được, trẻ chậm hiểu,… không nhìn thấy được những mặt tích cực - những cái trẻ có thể làm được. Điều này dẫn tới cách tổ chức giáo dục: tách trẻ ra khỏi cộng đồng, phương pháp giáo dục đặc biệt: gây nên những hạn chế trong quá trình nhận thức.

Sự giáo dục tách biệt sẽ mang lại cho trẻ những mặc cảm, tự ti là những cản trở to lớn nhất làm cho trẻ không thể phát triển hết khả năng của mình. Hơn nữ, sự tách biệt này tạo tiền đề cho sự tách biệt khỏi cộng động. Từ nhỏ trẻ đã không được hưởng quyền bình đẳng về học tập thì lớn lên, khi trưởng thành, họ không thể trở thành những thành viên bình đẳng ngoài xã hội.

Môi trường giáo dục chuyên biệt là môi trường rất hạn chế về mọi mặt. Môi trường này không mở ra cơ hội để trẻ khuyết tật phát triển hết những tiềm năng của mình. Ví dụ một trẻ bị điếc học trong trường chuyên biệt sẽ không có cơ hội tốt hơn để phát triển ngôn ngữ như ở phổ thông, ngoài xã hội. Người ta sử dụng trong trường chuyên biệt những chương trình riêng, phương pháp riêng - những cái đã được hạn chế theo dạng khuyết tật và đồng thời cũng hạn chế luôn điều điện để trẻ tự phát triển. Chính vì vậy, hiệu quả giáo dục trong các trường chuyên biệt rất thấp. Nhiều học sinh sau khi tốt nghiệp lại phải bắt đầu lại từ đầu để tái hòa nhập xã hội.

Ngoài ra mô hình giáo dục chuyên biệt rất tốn kém: chi phí cao cho việc xây dựng cơ sở vật chất, đào tạo đội ngũ giáo viên riêng, cách làm này sẽ không huy động được lực lượng xã hội tham gia giáo dục. Thực hiện mô hình giáo dục chuyên biệt sẽ làm cho phần lớn trẻ khuyết tật bị thất học.