TỨ CHẨN : VĂN CHẨN

     (Thế giới matxa) - Văn chẩn là phân tích âm thanh, khi vị của người bệnh để chẩn đoán. Văn chẩn gồm có: nghe tiếng cao thấp, mạch yếu của người bệnh, như tiếng nói, tiếng thở, tiếng ho và đồng thời ngửi hơi thở, hơi miệng, hơi đờm và khí vị của người bệnh để phân biệt hàn nhiệt hư thực.

                  

1/ Nghe âm thanh:

·        Tiếng thấp, nhỏ, nhẹ nhàng, ít nói: là chứng hư, chứng hàn.

·        Tiếng cao mà rõ, sang sảng: là chứng thực, chứng nhiệt.

·        Ho hen, khản tiếng: Phế thương tổn.

·        Tiếng bỗng nhiên khan: phong đàm phục hỏa.

·        Thở mạnh quá: ngoại cảm phong nhiệt.

·        Thở yếu: nội thương, bệnh đã lâu.

·        Ho khan: nội thương  hao tổn, tân dịch khô kiệt

·        Ho khàn tiếng: phế thực do hàn tà hoặc hỏa tà

·        Ho chảy nước mắt, mũi tắc: cảm mạo.

·        Nấc mạnh, to: thực nhiệt do Vị khí không giáng xuống được, đại tiện bế.

·        Nấc nhỏ, nhẹ: hàn chứng do tả lỵ lâu ngày, Tỳ dương suy nhược, hư khí dâng lên.

2/ Ngửi khí vị:

·        Ngửi thấy có mùi hôi của người bệnh: chứng ôn dịch ở chứng dương hàn lúc đã có mùi hôi tức là bệnh đã vào kinh dương minh.

·        Miệng hôi: Vị nhiệt.

·        Đại tiện có mùi chua: tích nhiệt.

·        Đại tiện hôi, lỏng: ruột bị hàn.