Quản lí hoạt động làm và sử dụng đồ dùng, phương tiện giáo dục và dạy học phù hợp với trẻ khuyết tật

1.2.4.4. Quản lí hoạt động làm và sử dụng đồ dùng, phương tiện giáo dục và dạy học phù hợp với trẻ khuyết tật

            Đồ dùng, phương tiện giáo dục và dạy học của trẻ khuyết tật là điều kiện có vai trò gần như tiên quyết để đảm bảo cho trẻ có thể tham gia vào các hoạt động học tập. Bên cạnh bộ thiết bị, đồ dùng giáo dục và dạy học chung, mỗi nhà trường cần chú ý đến những phương tiện, thiết bị, đồ dùng đặc thù dành riêng cho từng dạng trẻ khuyết tật, cụ thể:

            Để đảm bảo có đồ dùng, phương tiện cho từng dạng trẻ khuyết tật, Hiệu trưởng cần tính đến các nguồn:

            - Nguồn được cung ứng tới trường học từ Bộ GD&ĐT

            - Nguồn do giáo viên và học sinh tự thiết kế, tự làm bằng những phương tiện sẵn có, rẻ tiền và hữu ích tại địa phương.

            - Nguồn tìm kiếm, sưu tầm.

            Trong quá trình giáo dục và dạy học, Hiệu trưởng cần quán triệt và chỉ đạo thực hiện việc sử dụng đồ dùng, phương tiện theo một số nguyên tắc cơ bản sau:

            - Sử dụng đúng mục đích: Mỗi đồ dùng, phương tiện có một chức năng riêng, chúng phải được nghiên cứu sử dụng phù hợp với mục đích của công việc trong quá trình giáo dục và dạy học.

            - Sử dụng đúng lúc: Trình bày vào lúc cần thiết của bài học, lúc học sinh cần nhất, mong muốn nhất được quan sát, gợi nhớ trong trạng thái tâm lí phù hợp nhất. Một đồ dùng, phương  tiện sẽ được sư dụng có hiệu quả cao nếu nó xuất hiện vào đúng lúc nội dung và phương pháp dạy học cần đến.

            - Sử dụng đúng chỗ:

            * Vị trí để trình bày hợp lí nhất, giúp học sinh ngồi ở mọi vị trí trong lớp học có thể tiếp nhận thông tin từ các đồ dùng, phương tiện bằng nhiều giác quan. Đồng thời phải đảm bảo các yêu cầu về chiếu sáng, thông gió và các yêu cầu kĩ thuật đặc biệt khác, như ổ điện, tủ hút khí độc, thiết bị cung cấp nước sạch và thoát nước bẩn,...

            * Đặt ở những vị trí đảm bảo an toàn cho giáo viên và học sin, đồng thời làm phải bố trí sao cho không ảnh hưởng đến quá trình làm việc, học tập của các  lớp khác.

            * Phải cất đồ dùng, phương tiện chưa dùng, đến hoặc đã dùng rồi để tránh làm phân tán tư tưởng và sự tập trung chú ý của học sinh.

            * Đối với đồ dùng, phương tiện lưu giữ bảo quản phải được sắp xếp một cách ngăn nắp, khoa học giúp giáo viên và học sinh dễ thấy, dễ lấy, để sử dụng.

            - Sử dụng đúng mục đích bao gồm:

            * Thời gian sử dụng phù hợp

            * Phù hợp với yêu cầu của bài học

            * Phù hợp với phương pháp dạy học

            * Phù hợp với nhu cầu, hứng thú và đặc điểm hoạt dộng nhận thức củ từng dạng trẻ khuyết tật. Đồ dùng, phương tiện dạy học chỉ có hiệu quả khi trẻ khuyết tật thích thú khám phá nhận thức với đồ dùng, phương tiện đó.

            1.2.4.5. Quản lí các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp cho trẻ khuyết tật

            Đối với trẻ khuyết tật, hoạt động ngoài giờ lên lớp tạo cơ hội to lớn trong việc hình thành và phát triển kĩ năng sống, kĩ năng xã hội cho trẻ, nhất là đối với trẻ khuyết tật trí tuệ, trẻ khiếm thíh, trẻ khuyết tật vận động,..đoàn thể trong nhà trường, các tổ chức ngoài nhà trường thiết kế và tổ chức cá hoạt động phong phú cho trẻ khuyết tật có thể tham gia cùng với các học sinh khác trong nhà trường.

            Một số nội dung và hình thức hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp trẻ khuyết tật có thể tham gia tùy vào mức độ và khả năng của trẻ bao gồm:

• Hoạt động tổ chức xen kẽ trong quá trình dạy học

Hàng ngày:

- 15 phút trước giờ học:Truy bài, đọc báo, văn nghệ.

- 20 phút ra chơi: Tập thể dục, hoạt động thể thao, múa, hát, vui chơi giải trí.

- Thời gian trẻ ở tại gia đình: Tự học, lao động tự phục vụ, tham gia giúp việc gia đình,...

Hàng tuần:

- Duy  trì các hoạt động hàng ngày theo kế hoạch giáo dục năm học chung  của nhà trường.

Các hoạt động khác trong tuần có thể bao gồm:

- Tiết chào cờ đầu tuần: Thông tin tuyên truyền về hoạt động giáo dục trẻ khuyết tật trong và ngoài nhà trường, các trường bạn, trong ngành,...

- Tổ chức các hoạt động theo từng nhóm với những chủ đề và hứng thú riêng như hoạt động văn hoá, văn nghệ, câu lạc bộ, thể dụcl, thể thao,...

- Thời gian sinh hoạt tập thể cuối tuần định kì của các lớp.

• Hoạt động được tổ chức hàng tháng và theo năm học

Các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp của nhà trường thông thường gắn với chủ điểm hoạt động của từng tháng theo từng năm học. Đối với mỗi chủ điểm như vậy, có thể gắn kết những nội dung hoạt động giáo dục trẻ khuyết tật.

Ví dụ:

• Hoạt động mang tính cộng đồng , xã hội.

- Tuyên truyền nâng cao nhận thức về giáo dục trẻ khuyết tật của các nhóm học sinh, nhóm hỗ trợ cộng đồng, Ban đại diện cha mẹ học sinh,...

- Hoạt động nhân đạo, từ thiện như tổ chức phong trào hồ trợ, giúp đỡ về tinh thần và vật chất cho trẻ khuyết tật có thể theo học, hoạt động đưa đón trẻ đi học.

- Tổ chức các hoạt động văn nghệ, thể thao, các hoạt động nhân ngày lễ lớn, Quốc tế thiếu nhi, Tết trung thu,... tại địa phương, cộng đồng tạo cơ hội cho trẻ khuyết tật được tham gia như một thành viên đầy đủ.