Người mù tạo thư mục, đổi tên, copy, cắt, dán, xóa, tìm kiếm thư mục và file trong Windows Explorer

1. Tạo thư mục:

Bạn có thể tạo thư mục mới khi đứng tại khu vực Tree view và List view. Nếu đứng tại khu vực Tree view, muốn tạo thư mục nằm trong thư mục hay ổ đĩa nào thì bạn di chuyển con trỏ đến thư mục hay ổ đĩa đó. Nếu đứng tại khu vực List view, muốn tạo thư mục nằm trong thư mục hay ổ đĩa nào thì bạn mở thư mục hay ổ đĩa ấy. Sau đó, bạn tiến hành các bước dưới đây:

- Nhấn phím Alt để đi đến thanh Menu và đứng tại Menu đầu tiên là Files rồi nhấn mũi tên lên, xuống hoặc Enter để mở (Bạn có thể thay các thao tác này bằng cách nhấn Alt +F).

- Nhấn chữ W hoặc  dùng mũi tên lên, xuống di chuyển đến New Submenu rồi dùng mũi tên phải để mở.

-Nhấn chữ F hoặc  dùng mũi tên lên, xuống di chuyển đến Folder và nhấn Enter.

Một thư mục mới được tạo ra mang tên “New  Folder”. Chương trình mở ra vùng Edit với tên gợi ý nói trên đang được chọn. Tại đây, bạn có thể gõ tên thư mục theo ý muốn của mình. Khi đó, tên “New Folder” sẽ bị xóa và thay bằng tên mới. Tuy nhiên, nếu khi chưa gõ tên mới mà bạn đã nhấn các phím di chuyển làm bỏ chọn dòng tên “New Folder” thì dòng này sẽ không bị xóa khi gõ tên mới. Để chắc chắn, bạn có thể nhấn phím Home, sau đó nhấn

Shift +End chọn lại dòng này và nhấn Delete để xóa rồi mới gõ tên mới.

- Nhấn Enter để hoàn tất.

Chú ý: Khi chương trình mở ra vùng Edit với tên “New Folder”, nếu bạn nhấn phím Escape thì thư mục được tạo sẽ mang tên đó.

2. Đổi tên thư mục hoặc file:

Bạn có thể đổi tên cho thư mục hoặc file. Nếu muốn đổi tên file thì file đó phải được đóng lại. Các bước thực hiện để đổi tên thư mục hoặc file như sau:

- Di chuyển đến thư mục hoặc file muốn đổi tên. Nếu nghe JAWS đọc là “not selected” thì nhấn Space Bar để chọn. (Chú ý: không mở thư mục hoặc file đó ra).

- Nhấn phím Alt để đi đến thanh Menu và  đứng tại Menu đầu tiên là Files.

- Dùng mũi tên lên, xuống hoặc Enter để mở Menu Files

(Bạn có thể thay các thao tác trên bằng cách nhấn Alt +F).

Ngoài ra, bạn cũng có thể nhấn phím Application để mở Menu ngữ cảnh thay cho Menu File.

- Nhấn chữ M hoặc  mũi tên lên xuống đi đến tùy chọn Rename và nhấn Enter.

(Bạn có thể sử dụng phím tắt F2 để thay cho việc vào các Menu nói trên và nhấn Enter tại tùy chọn Rename).

Vùng Edit được mở ra với tên cũ đang được chọn. Tại đây, bạn gõ tên mới cho thư mục hoặc file và nhấn Enter.

            Chú ý:

- Nếu file muốn đổi tên có hiển thị phần mở rộng thì tên mới cũng phải có phần mở rộng đó. Khi vùng Edit mở ra, bạn có thể gõ tên mới, sau đó gõ dấu chấm và phần mở rộng như ban đầu hoặc bạn di chuyển mũi tên đến trước dấu chấm rồi nhấn Backspace xóa từng kí tự của tên cũ. Sau đó, gõ tên mới và nhấn Enter. Phần mở rộng sẽ được giữ nguyên.

3. Copy, cắt, dán, xóa file và thư mục:

1. Chọn các thư mục hoặc file:

Bạn cần chọn các file hoặc thư mục trước khi tiến hành copy, cắt, dán hay  xóa bỏ chúng. Các thao tác này phải thực hiện ở phần List view.

            Để chọn một file hay thư mục, bạn chỉ cần dùng các phím di chuyển đến file hay thư mục đó. Trong trường hợp khi con trỏ đứng tại file hay thư mục đó mà bạn nghe JAWS đọc “not selected” thì bạn cần nhấn Space Bar để chọn.

            Để chọn nhiều file hay thư mục kế tiếp nhau thì bạn di chuyển đến file hay thư mục đầu tiên cần chọn rồi giữ phím Shift và nhấn mũi tên xuống. Bạn cũng có thể di chuyển đến file hay thư mục cuối cần chọn rồi giữ phím Shift và nhấn mũi tên lên để chọn. Ngoài ra, bạn có thể nhấn Ctrl +Shift +Home để chọn từ file hay thư mục hiện tại về đầu danh sách hoặc Ctrl +Shift +End để chọn từ file hay thư mục hiện tại về cuối danh sách. Nếu chọn quá đến những thư mục hoặc file không cần thiết, bạn nhấn mũi tên ngược lại để bỏ chọn. 

            Để chọn các file hay thư mục không kế tiếp nhau, bạn di chuyển đến file hay thư mục đầu tiên cần chọn rồi giữ phím Control và nhấn mũi tên xuống. Khi đi đến thư mục hoặc file nào cần chọn, bạn nhấn Space Bar. (Bạn cũng có thể di chuyển đến file hay thư mục cuối cần chọn và  làm tương tự  nhưng thay mũi tên xuống bằng mũi tên lên). Trong trường hợp này, nếu chọn nhầm file hay thư mục nào đó, để bỏ chọn, bạn vẫn giữ phím Ctrl,  mũi tên lên, xuống di chuyển trở lại thư mục hay file đó  và nhấn phím Space Bar.

            Để chọn tất cả, bạn nhấn Ctrl +A hoặc đưa con trỏ về đầu danh sách và nhấn Ctrl +Shift +End hoặc đưa con trỏ về cuối danh sách và nhấn Ctrl +Shift +Home.

            Chú ý: Bạn có thể sử dụng tổ hợp phím Insert +Shift +Num2 hoặc Insert +Shift +mũi tên xuống để nghe JAWS đọc các file hay thư mục được chọn.

b. Copy thư mục hoặc file:

• Chọn các thư mục hoặc file cần copy.
• Nhấn phím Alt để đi đến thanh Menu, dùng mũi tên trái, phải di chuyển đến Menu Edit rồi  dùng mũi tên lên, xuống hoặc nhấn Enter để mở.

(Bạn có thể thay các thao tác trên bằng cách nhấn Alt +E).

Bạn cũng có thể nhấn phím Application để vào Menu Ngữ cảnh thay cho Menu Edit.

- Nhấn chữ C hoặc  dùng mũi tên lên, xuống di chuyển đến tùy chọn Copy và nhấn Enter.

Ngoài ra, bạn cũng có thể sử dụng phím tắt Ctrl +C cho việc copy.

c. Cắt thư mục hoặc file:

- Chọn file hay thư mục cần cắt.

- Mở Menu Edit hoặc Menu Ngữ cảnh.

Nhấn chữ X hoặc  dùng mũi tên lên, xuống di chuyển đến tùy chọn Cut và nhấn Enter.

Phím tắt cho thao tác Cut là Ctrl +X.

d. Dán file và thư mục:

Thao tác này chỉ thực hiện được sau khi cắt hoặc Copy. Bạn tiến hành theo các bước sau:

- Di chuyển con trỏ tới vị trí cần dán. (Muốn dán file hay thư mục trong ổ đĩa hay thư mục nào thì bạn phải mở ổ đĩa hay thư mục đó).

- Mở Menu Edit hoặc Menu Ngữ cảnh.

- Nhấn chữ V hoặc  dùng mũi tên lên xuống di chuyển đến tùy chọn Paste và nhấn Enter.

Phím tắt của thao tác dán là Ctrl +V.

e. Xóa thư mục hoặc file:

- Chọn thư mục hoặc file cần xóa.

- Nếu bạn muốn các dữ liệu này vẫn nằm lại trong thùng rác nghĩa là còn tồn tại trong máy tính thì nhấn phím Delete. Nếu bạn muốn xóa hẳn thì nhấn tổ hợp phím Shift +Delete.

- Chương trình sẽ hỏi bạn có chắc chắn muốn xóa không và mặc định ở nút Yes. Nếu đồng ý, bạn nhấn Space Bar hoặc Enter để xác nhận. Nếu không, bạn nhấn Escape để hủy bỏ thao tác và thoát khỏi hộp thoại. Bạn cũng có thể  nhấn mũi tên phải hoặc Tab đến No rồi nhấn Space Bar hoặc Enter.   

f. Tìm kiếm file hoặc thư mục:

Bạn có thể tìm kiếm file hay thư mục nào đó theo các bước sau:

- Trên phần Tree view hoặc List view, di chuyển con trỏ đến thư mục hay ổ đĩa chứa thư mục hoặc file cần tìm kiếm. Ví dụ: thư mục My Computer, ổ D, ổ E...

- Nhấn phím Application để mở Menu Ngữ cảnh.

- Nhấn chữ E hoặc dùng mũi tên lên, xuống chọn Search và nhấn Enter.

Hộp thoại tìm kiếm mở ra, bạn sẽ gặp 2 trường hợp:

- Trường hợp 1: Con trỏ đứng tại danh sách các nút bấm với các loại dữ liệu cần tìm kiếm:

+ Pictures, music or video: hình ảnh, âm nhạc hay viđeo

+ Documents (word processing, spreadsheet, etc): Tài liệu (văn bản, bảng biểu...)

+ All files and folders: Tất cả các file và thư mục.  

+ Computer or people: tên máy tính và những người dùng.

+ Information in help and support center: các thông tin giúp đỡ.

 Bạn nên dùng mũi tên lên xuống di chuyển đến All files and folders (tất cả các file và thư mục) rồi kích hoạt bằng Enter hoặc Space Bar. Con trỏ sẽ di chuyển đến mục All or part of the file name.  Tại đây, bạn gõ toàn bộ hoặc một phần tên file cần tìm kiếm. Tuy nhiên, chương trình vẫn chấp nhận khi bạn làm tương tự cho tên thư mục.

- Trường hợp 2: Con trỏ đi thẳng vào mục All or part of the file name. Bạn gõ toàn bộ hoặc một phần của tên file hay thư mục như trên.

Đối với việc tìm kiếm file, nếu không nhớ rõ tên file thì bạn có thể nhấn Tab đến mục A word or phrase in the file và gõ một từ hay chuỗi kí tự trong file đó. 

- Nhấn Enter hoặc Tab đến Search button và nhấn Enter.

- Tab đến Search Result. Tại đây, các file và thư mục tìm kiếm được sẽ hiển thị ở chế độ List view.

Nguồn: Trung tâm Đào tạo và Phục hồi chức năng cho người mù- Hội người mù Việt nam